Saturday, February 28, 2015

"Avast" antivirusini o‘rnatish

Assalomu alaykum, blogimni o‘quvchilar! Bugun "Avast" antivirusining bepul versiyasini o‘rnatish haqida ma’lumot bermoqchiman. Bundan oldingi maqolalarda "Nod 32" antivirusini o‘rnatish" haqida batafsil ma’lumot berishga harakat qilgandim. Uni facebook’da do‘stlarim bilan baham ko‘rganimda, do‘stimiz Musannif Adham "Avast" haqida ham yozish kerakligini aytgandi. U kishining iltimosiga ko‘ra, men yangi noutbukimda "Avast" antivirusini o‘rnatib ko‘rdim va o‘rnatish jarayonidagi har bir bosqichdan rasm olib qo‘ygandim, lekin uni blogimga joylashtirishga vaqt va unchalik xohish ham bo‘lgani yo‘q edi. Kecha bir hamkasbim "Avast"ni o‘rnatish haqida ma’lumot berishimni iltimos qilgandi. Shunga bu haqida blogimda yozib qoldirishga ahd qilidm.
Ilgari ham bir muncha vaqt shu antivirusdan foydalanganman, lekin keyinchalik boshqalarini afzal ko‘rgandim. Ushbu antivirusning bizga eng kerakli tarafi, bepul versiyasining mavjud ekanligida. Har bir antivirus ijodkorlari o‘sha antivirusni reklama qilishga harakat qilishadi. "Kasperskiy" va "Nod 32" antiviruslarida 30 kunlik muddatda bepul o‘rnatib ko‘rish imkoniyati mavjud. "Avast"da esa, bu muddat 1 yilgacha edi. Ro‘yxatdan o‘tishda e-pochtangizni kiritasiz, ular esa sizga kerakli kalitni jo‘natadi. Qisqasi men hozirda "Avast"dan foydalanib turibman. Muammo bo‘lganicha yo‘q. Faqat sotib olishga undaydigan reklamalari chiqib turadi xolos.

Bu saytga kirib, "Skachat besplatno"ga bosasiz.

Faylni yuklab olganingizdan so‘ng, uni ishga tushirasiz. Endi esa quyidagicha oyna paydo bo‘ladi:

"Zapustit"ga bosasiz. Yuklash jarayoni haqidaga tasvir chiqadi.

Endi esa quyidagicha oyna chiqadi:


Bu yerdan "Obichnaya ustanovka"ni tanlasangiz ham bo‘ladi. "Viborochnaya ustanovka" tajribali foydalanuvchilarga tavsiya qilinadi.


Bu yerdan "Prodoljit"ni tanlaysiz.
Endi esa yuklab olinishini kutib turasiz. So‘nggi paytlarda ko‘pchilik dasturlar to‘liq o‘rnatib olish paketini taklif qilmayapti. O‘rnatish faylining kichik hajmdagi internetdan yuklab olishga yordam beruvchi qismini yuklab olish mumkin. Qolgan qismini o‘sha "installer" bilan internetdan yuklab olish mumkin.

O‘rnatilish jarayonida reklama tomosha qilib o‘tirsangiz bo‘ladi. Mana menda o‘rnatish tugaganligi haqidagi ma’lumot paydo bo‘ldi. Endi "Gotova"ni bossak ham bo‘ladi:


Endi dastur ishga tushadi.


 "Nachat rabota"ni bosak, tekshirish jarayoni boshlanib ketadi:

 

Kompyuterimdan xavf topdi.

 Men topilgan xavfni belgilab "Prinyat"ga bosdim. Endi esa "Vi zashisheni" shaklidagi yozuv paydo bo‘ldi:

 Ushbu oynadan "Zaregistirovatsiya"ni bosib, ro‘yxatdan o‘tishni tanlaymiz. Bizga hozircha "Bazovaya zashita" ham bo‘laveradi (Kambag‘alga shahlik ham ovqat). "Vibrat"ni tanlaymiz:


 Endi dasturimizni ro‘yxatdan o‘tkazamiz. Buning uchun facebookdagi hisobimizdan foydalansak ham bo‘ladi yoki  yangidan e-pochtamizni kiritib ro‘yxatdan o‘tishimiz ham mumkin.

Ro‘yxatdan o‘tish tugagandan so‘ng, quyidagicha oyna paydo bo‘ldi


Ishlaringizga omad! Agar muammo yoki savollar tug‘ilsa bemalol izoh qoldirishingiz mumkin.


Thursday, February 26, 2015

"Mozilla Firefox" o‘zbek tilida

Assalomu alaykum blogimni o‘quvchilar. Bugun xursandchilik bilan e’lon qilishim mumkinki, kecha "Mozilla Firefox"ning 36-versiyasi o‘zbek tilida chiqqanligini Facebook’dagi "iTarjimon" guruhidagi qoldirilgan post orqali xabar topdim, lekin rasmiy yuklab olish sahifalariga o‘zbek tili qo‘shilmagan.
Men ushbu bruzer uchun uch yilga yaqin vaqtim ketibdi. Hatto "21-versiyasi o‘zbek tilida chiqadi, inshoolloh"  deb twitterhda yozuv qoldirgan ekanman :) . Birinchi marta Toshkentda Barcamp’da "Opera" brauzeri dasturchilaridan biri bilan uchrashib, uni o‘zbek tiliga tarjima qilish taklifini bergandim. U bergan pochta orqali lokalizatsiya markazi bilan bog‘landim, lekin ularga qilib bergan sinovdagi tarjimam yoqmagandi va "Opera" boshqa insonlar tomonidan o‘zbek tiliga o‘girilgandi. Mozilla Firefox 2006-yilda norasmiy tarzda qisman Mashrab Kuvvatov va Behzod Saidovlar tomonidan ham o‘zbek tiliga o‘girilgandi, lekin rasmiy versiyaga qo‘shilmaganligi uchun qolib ketgandi.
Menda aslida "Mozilla Firefox"ni tarjima qilish g‘oyasi "Ubuntu"ni tarjima qilish vaqtida tug‘ilgan edi. Ubuntu uchun ko‘pchilik dasturlarni o‘zbek tiliga o‘girib chiqqandim, lekin brauzerlar hali tarjima qilinmagan edi. Shunda "Mozilla Firefox"ni tarjima qilishim kerak degan maqsadni o‘z oldimga qo‘ydim. Ancha oldin Qamarnisoning "Firefox"ni ishlab chiqaruvchilar o‘zbek tiliga tarjima qilib beruvchi kishini izlayotganini aytgandi. Men u bergan pochta orqali "Pootle"dagi "Mozilla Firefox" tarjimalari bilan shug‘ullanuvchi kishini topdim va tarjimani boshlab yubordim. Boshida "Ubuntu"dagi standart o‘bekcha shriftdan foydalanib "o‘" va "g‘" harflaridagi "yakka qo‘shtirnoq" o‘rniga "okina" belgisidan foydalandim. Keyinroq esa, Ruslan Abdullayevning yordamida o‘zbekcha klaviaturalarga "‘" - yakka qo‘shtirnoq belgisini qo‘shishga muvaffaqt bo‘ldim va qolgan tarjimalarida "o‘" va "g‘" yakka qo‘shtirnoq belgisi bilan yozildi. Shuning uchun ham hozirgi tarjimalarda ushbu belgilar turlicha bo‘lishi mumkin. "Mozilla Firefox"ning sayti tarjimalarida anchagina xatolar bor. Ularni to‘g‘rilash uchun vaqtim kamlik qildi. Bundan tashqari sayt tarjimasini juda tez qilishga harakat qilganman, chunki ularni tugatsam, "Mozilla Firefox"ni o‘zbekchada chiqarishga va’da berishgandi. Uch yil davomida "Firefox Aurora" versiyasini ba’zi umuman rus va ingliz tilini tushunmaydigan kishilarga ishlatib ko‘rishni tavsiya qildim. Hatto bir qarindoshim bemalol undan foydalanishni o‘rganib oldi. Bundan oldin o‘zbek internet foydalanuvchilariga oson bo‘lishi muchun "Mozilla Firefox" uchun o‘zbekcha imlo tekshirgich kengaytmasini yaratib ham ko‘rdim. Menda yaxshi ishlagandi. Xudo xohlasa, ushbu loyihani ham davom ettiraman degan umiddaman.
Qisqasi, o‘zbekcha "Mozilla Firefox" kerak deb o‘ylayman. Shunchaki, faqat internetni ko‘rish emas, undan foydalanishni oson qilish uchun ham o‘zbek tilida bo‘lgani yaxshi deb o‘ylayman.

Mana bu yerga kirib, yuklab olishingiz mumkin. Ushbu sahifada o‘zbek tili qo‘shilganligi haqidagi ma’lumotlar ham bor.





Men qiziqiqanimdan uyga borib o‘tirmasdan, ishxonamning o‘zidayoq yuklab oldim va o‘rnatish jarayonini boshladim.


Nazarimda, tarjimalar juda yomon chiqmagan, lekin tepada "WelMozilla Firefox" shaklida xato ketgan joy bor, buni hozir to‘g‘rlab qo‘ydim.
Keyin esa,

So‘ngra, o‘rnatib bo‘linishini kutdim.

Oxirida o‘rnatib bo‘linganligi haqida ma’lumot chiqdi.
Endi "Tugatish" tugmasini bosib, ishga tushirish qoldi.
Albatta, "|Hech narsa import qilinmasin"ni tanladim, chunki sinxornlash orqali oldingi saytlarni va parollarni bemalol topib olishim mumkin.


Mana umumiy ko‘rinishi. Menimcha, yangi so‘zlar qo‘shilgan va ular hali o‘zbek tiliga o‘girilmagan. Aniqrog‘i men xabarsiz qolibman. Keyingi versiyalarda o‘zbek tilida ko‘rasiz, xudo xohlasa.

Menyular bilan tanishishda yana davom etdim.

Shunaqa gaplar. Facebook’dagi "Havaskor va professional tarjimonlar" guruhiga ushbu e’lonni joylaganimda Hamza Foziljonov o‘rnatish jarayonidagi "ekran rasmlari" bilan bo‘lishdi. Unda okina belgisining katakchalar shaklida ko‘rinayaotganini ko‘rish mumkin. Men u kishidan tizimidag kodlash bilan bog‘liq muammo bor bo‘lishi mumkin deb fikr bildirdim. Sherzod Mamatkulovning fikricha Hamza Foziljonovning tizimidagi mavzu okina belgisini o‘qiy olmayapti. Chunki, mening ham ham Sherzod Mamatkulovning ham kompyuterda odatdagi "Windows 7" mavzusida har bir belgi yaxshi ko‘ringan edi.